Per 1 januari 2019 wordt de aftrekbaarheid van onderhoudskosten voor monumentenpanden vervangen door een subsidieregeling. De subsidieregeling komt ten laste van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). De minister van OCW heeft een concept beleidskader voor de subsidieregeling voor de instandhouding van woonhuizen die als rijksmonument zijn aangewezen gepubliceerd.

De subsidie bedraagt 35% van de subsidiabele kosten. Om voor subsidie in aanmerking te komen moeten de subsidiabele kosten € 1.000 of meer bedragen. Bij overschrijding van het subsidieplafond van € 40 miljoen wordt het subsidiepercentage verlaagd. Wanneer het beschikbare bedrag in een jaar niet wordt opgemaakt, wordt het restant toegevoegd aan de subsidiepot voor het volgende jaar.

Voor subsidie komen de kosten in aanmerking die zijn gemaakt voor werkzaamheden, maatregelen en voorzieningen voor de instandhouding van het rijksmonument. Voor de omschrijving van de subsidiabele werkzaamheden wordt aangesloten bij de bijlage van de Subsidieregeling instandhouding monumenten, de Leidraad subsidiabele instandhoudingskosten. De kosten van arbeidsuren van de eigenaar of een vrijwilliger zijn niet subsidiabel.

De subsidie kan worden aangevraagd door particuliere eigenaren die bewoner zijn van een rijksmonument. Het gaat dan om een natuurlijke persoon die zijn hoofdverblijf heeft in een (gedeelte van een) rijksmonument dat zijn eigendom is of waarop hij een zakelijk recht heeft. De regeling wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De Stichting Nationaal Restauratiefonds verzorgt de uitbetaling van de subsidie. Een aanvraag moet worden ingediend in de periode van 1 maart tot en met 30 april van het kalenderjaar na het jaar waarin de kosten zijn gemaakt. Uit de factuur moet blijken in welk jaar de werkzaamheden zijn uitgevoerd.

Per jaar kan per eigenaar-bewoner ten hoogste één aanvraag worden ingediend.

Bij aanvragen die betrekking hebben op meer dan € 70.000 aan kosten moet een inspectierapport worden gevoegd. Het inspectierapport moet een adequate beschrijving bevatten van de staat van het rijksmonument voorafgaand aan de werkzaamheden waarvoor subsidie wordt aangevraagd en mag op het moment van de aanvraag niet ouder zijn dan vier jaar.

Ondernemers, die in 2017 in een ander EU-land btw hebben betaald, kunnen deze btw terugvragen wanneer zij in dat land geen aangifte doen. Een verzoek om teruggaaf over 2017 moet vóór 1 oktober 2018 zijn ingediend. Dat kan via de website van de Belastingdienst:https://eubtw.belastingdienst.nl/netp/. Verzoeken die later binnenkomen worden mogelijk niet meer in behandeling genomen. Houd er rekening mee dat u voor een verzoek om teruggaaf inloggegevens nodig heeft. Wanneer het een eerste verzoek om teruggaaf van btw uit een ander EU-land betreft, moeten inloggegevens worden aangevraagd. Volgens de Belastingdienst kan het tot vier weken duren voordat de inloggegevens worden verstuurd.

Voorwaarden verzoek teruggaaf
U kunt btw terugvragen uit een EU-land als u aan een aantal voorwaarden voldoet:
• Uw onderneming is in Nederland gevestigd.
• Uw onderneming doet in het EU-land, waar de btw wordt teruggevraagd, geen aangifte voor de btw. Doet de onderneming in het buitenland wel aangifte, dan kan de btw daar als voorbelasting in aftrek worden gebracht.
• De btw heeft betrekking op goederen en diensten die voor met btw belaste bedrijfsactiviteiten worden gebruikt.

Verzoek om teruggaaf niet mogelijk
Een verzoek om teruggaaf van btw uit een ander EU-land is niet mogelijk in de volgende gevallen:
• U bent geen ondernemer voor de btw.
• Uw onderneming verricht uitsluitend vrijgestelde prestaties.
• U heeft een ontheffing van administratieve verplichtingen.
• U valt onder de landbouwregeling en voldoet niet aan de voorwaarden voor de teruggaafregeling van agrarische goederen.

Behandeling verzoek
De Belastingdienst van het EU-land waar de btw wordt teruggevraagd reageert binnen vier maanden bij beschikking op het verzoek om teruggaaf. Een verzoek wordt afgekeurd of geheel of gedeeltelijk goedgekeurd. Als het verzoek wordt goedgekeurd, volgt de betaling uiterlijk binnen tien werkdagen na afloop van de termijn van vier maanden.

Bijlagen bij verzoek
Afhankelijk van het EU-land waar btw wordt teruggevraagd moeten mogelijk facturen of invoerdocumenten worden meegestuurd. Op de website van de Belastingdienst is te vinden welke vereisten gelden per EU-land. Omvat een verzoek om teruggaaf een creditfactuur, dan moeten er mintekens voor het factuurbedrag en het btw-bedrag worden geplaatst zonder spatie tussen het minteken en het bedrag. Een creditfactuur die betrekking heeft op een factuur die in een eerder verzoek om teruggaaf is meegenomen moet aan het eerstvolgende verzoek om teruggaaf worden toegevoegd.

De vrijheid van arbeidskeuze is een belangrijk recht van de werknemer. In verband met deze fundamentele vrijheid geldt voor een werknemer geen andere opzegbelemmering dan het in acht nemen van een relatief korte opzegtermijn. De vraag in een procedure bij de kantonrechter was op welk moment de opzegtermijn gaat lopen.

De procedure bij de kantonrechter had betrekking op een opzegging van de arbeidsovereenkomst voordat deze was aangevangen. De werkgever meende dat de opzegtermijn pas gaat lopen op het moment van indiensttreding. De kantonrechter oordeelde anders, aangezien de wet niet uitdrukkelijk voorschrijft dat de opzegtermijn pas bij indiensttreding begint. De werknemer had ruim een maand voor de overeengekomen datum van indiensttreding schriftelijk laten weten van indiensttreding af te zien. De voor hem geldende opzegtermijn was een maand. Volgens de kantonrechter was van onregelmatige opzegging van de arbeidsovereenkomst geen sprake.

Ten overvloede merkte de kantonrechter op dat, indien ervan uitgegaan zou worden dat de opzegtermijn pas begint te lopen vanaf de dag van indiensttreding, het in dit geval niet redelijk zou zijn om de werknemer te houden aan een verplichting tot opzegging op de eerste dag van het nieuwe dienstverband en om hem te veroordelen tot betaling van een vergoeding. Door ruim voor de datum van indiensttreding op te zeggen heeft de werknemer de werkgever de kans geboden om tijdig een andere kandidaat te vinden. Dat is volgens de kantonrechter de ratio van de opzegtermijn voor de werknemer.

Zowel in arbeidsovereenkomsten als in andere overeenkomsten kan een geheimhoudingsbeding worden opgenomen. Een in de arbeidsovereenkomst opgenomen geheimhoudingsbeding heeft vaak betrekking op een verbod op mededeling omtrent handelwijze of productiemethoden van de werkgever. In andere overeenkomsten, bijvoorbeeld in vaststellingsovereenkomsten bij de beëindiging van een dienstbetrekking, gaat het er meestal om dat geen mededeling wordt gedaan over de in dat kader gemaakte afspraken. Het geheimhoudingsbeding is een niet in de wet geregeld beding. Dat betekent ook dat het niet schriftelijk behoeft te worden overeengekomen.

In een procedure bij de kantonrechter was in geschil of de werkgever terecht bij de eindafrekening een boete had verrekend wegens een vermeende schending van het in de vaststellingsovereenkomst opgenomen geheimhoudingsbeding. De kantonrechter was van oordeel dat een werknemer die tegen een collega zegt dat hij in het kader van een afspraak met de werkgever tot het einde van zijn dienstverband zal blijven werken en geen vakantiedagen zal opnemen, een geheimhoudingsbeding in de vaststellingsovereenkomst niet heeft overtreden. Volgens de kantonrechter is dat pas het geval wanneer de werknemer een bedrijfsgeheim prijsgeeft of voor de onderneming essentiële gevoelige informatie met derden deelt. Dat is naar het oordeel van de kantonrechter niet snel het geval als het gaat om de doorbetaling van loon tot het einde van het dienstverband en de uitbetaling van vakantiedagen bij het einde van de dienstbetrekking.

De rentelasten van een eigen woning zijn fiscaal aftrekbaar. Om als eigen woning voor de inkomstenbelasting te kwalificeren moet een woning aan de eigenaar en zijn gezin duurzaam als hoofdverblijf ter beschikking staan. Iemand kan in fiscale zin slechts één hoofdverblijf hebben. De plaats waar iemand woont, wordt aan de hand van de omstandigheden van het geval bepaald.

Een echtpaar had de beschikking over een huurwoning in de omgeving van hun werk en een koopwoning. Het echtpaar stond ingeschreven op het adres van de huurwoning. Permanente bewoning van de koopwoning was niet toegestaan. Het echtpaar wilde de koopwoning als eigen woning aanmerken. De belastingdienst accepteerde dat niet. Het echtpaar moest vervolgens aannemelijk maken dat de koopwoning hun als hoofdverblijf ter beschikking stond. Dat kwam erop neer dat aannemelijk moest worden gemaakt dat de koopwoning de centrale levensplaats van het echtpaar was. De centrale levensplaats wordt aan de hand van de omstandigheden bepaald.

Het hof vond doorslaggevend dat het echtpaar in de weekenden, doorgaans van vrijdagmiddag tot zondagavond, maar regelmatig tot maandag- of dinsdagochtend, tijdens feestdagen, schoolvakanties en overige vrije dagen in de koopwoning verbleef en zij daar hun verjaardagen vierden en visite ontvingen. De omstandigheid dat het echtpaar vanwege hun werkzaamheden in de omgeving van de huurwoning een deel van hun consumptieve uitgaven deed, vond het hof van minder belang. De koopwoning gold als eigen woning in de zin van de Wet IB 2001.

Door een privépersoon, die geen ondernemer is, betaalde rente van schulden is alleen aftrekbaar als de schulden zijn aan te merken als eigenwoningschuld. Dat houdt in dat de schulden zijn aangegaan voor de aankoop, het onderhoud of de verbetering van de eigen woning. De bewijslast dat schulden met dit doel zijn aangegaan ligt bij de niet-ondernemer.

In het kader van de staking van zijn onderneming loste een voormalige ondernemer zijn schulden aan de bank gedeeltelijk af met een lening van een derde. De bank schold de resterende schuld kwijt. Destijds had de ondernemer als zekerheid aan de bank een recht van hypotheek gegeven op al zijn onroerende zaken, waaronder zijn woonhuis. De vraag was of de betaalde rente van de lening van de derde als eigenwoningrente aftrekbaar was van het inkomen uit werk en woning of dat de lening als schuld in box 3 viel.

Hoewel de woning al in het jaar 2000 naar het privévermogen was overgebracht, waren de schulden aan de bank tijdens het bestaan van de onderneming in hun geheel aan de onderneming toegerekend. De voormalige ondernemer slaagde er niet in om aannemelijk te maken dat de schulden aan de bank destijds (deels) waren aangegaan voor de aankoop, het onderhoud of de verbetering van de eigen woning. Volgens de inspecteur waren de schulden uitsluitend aangegaan ter financiering van de ondernemingsactiviteiten. De in het kader van de schuldsanering aangegane lening heeft dezelfde kwalificatie en is dus ook niet aangegaan ter verwerving van de woning. De schuld viel in box 3, zodat de rente niet aftrekbaar was.

De Belastingdienst heeft een brochure gepubliceerd over fiscale gevolgen van een echtscheidingsconvenant. In de brochure wordt uitgebreid aandacht besteed aan de gevolgen met betrekking tot de voormalige gezamenlijke eigen woning.

Woongenot
Zodra een ex-partner de gezamenlijke eigen woning verlaat, terwijl de andere partner daar blijft wonen, geniet de blijver een periodieke uitkering in de vorm van het woongenot van het deel van de woning dat eigendom is van de ander. Het woongenot is ontvangen partneralimentatie, waarover belasting moet worden betaald. Voor de vertrokken ex-partner is het verstrekte woongenot aftrekbaar als betaalde partneralimentatie. De partneralimentatie is gelijk aan het eigenwoningforfait over de periode van verstrekking. Er is geen sprake van alimentatie wanneer de achterblijvende ex-partner een reële huur betaalt aan de vertrokken ex‑partner. Dat betekent geen belastingbetaling over het woongenot voor de achterblijver en geen aftrekpost voor de vertrekker.

Eigenwoningrente
Na een echtscheiding kan de eigenwoningrente alleen als partneralimentatie in aftrek worden gebracht als er een alimentatieplicht is. De alimentatieplicht kan blijken uit een rechterlijke uitspraak of een echtscheidingsconvenant. Om onduidelijkheden te voorkomen verdient het aanbeveling om in het convenant vast te leggen dat de eigenwoningrente, die een van de ex-partners voor de ander betaalt, partneralimentatie is. Het deel van de eigenwoningrente, dat de ene ex-partner betaalt als partneralimentatie voor de andere ex-partner, moet deze laatste aangeven als ontvangen partneralimentatie. Het is van belang om wat in het convenant is vastgelegd op die manier uit te voeren om recht te hebben op aftrek.

Nihilbeding
Een nihilbeding houdt in dat ex-partners hebben afgesproken om geen partneralimentatie aan elkaar te betalen. Een dergelijke afspraak verhindert de mogelijkheid om een deel van de betaalde eigenwoningrente aan te merken als partneralimentatie. Het nihilbeding heeft geen gevolgen voor het woongenot van het deel van de woning dat aan de vertrokken ex-partner toebehoort.